Leefstijl

Door de zwangerschap verandert je lichaam. Je lichaam verandert zodat je kindje kan groeien en zich kan ontwikkelen, en ondertussen bereidt je lichaam zich voor op de bevalling (verweking van je banden en bekken) en het kunnen geven van borstvoeding (de laatste groeifase van je borsten zet in als je zwanger bent). Dit betekent dat je uiteraard niet ziek bent, maar wel dat je lichaam soms vraagt om wat aanpassingen. Soms kunnen kleine aanpassingen al voldoende zijn, soms moet je flink gas terugnemen om je lekker te blijven voelen. Door goed voor je zelf te zorgen, blijf je goed in conditie en kun je de zwangerschap optimaal aan. Denk hierbij aan gezonde voeding, voldoende rust (op tijd naar bed) en voldoende beweging.

Sporten

Het is heel gezond om in de zwangerschap te (blijven) sporten! Op deze manier houd je je lichaam in goede conditie en wordt de doorbloeding gestimuleerd. Luister goed naar je lichaam. Bij klachten kan het soms nodig zijn om je tempo aan te passen, of misschien een andere sport te gaan doen. Wandelen, fietsen en zwemmen zijn vormen van beweging die je vaak goed en tot ver in de zwangerschap kunt volhouden.

Buikspieren

De rechte buikspieren mag je niet meer trainen in de zwangerschap, omdat deze moeten gaan wijken, zodat ze ruimte kunnen maken voor de groeiende baarmoeder. De schuine en dwarse buikspieren kan je wel trainen.

Vrijen

Zolang het prettig voelt kan je net zo lang met vrijen doorgaan als je zelf wilt, behalve als er medische redenen zijn waarom jullie dat beter niet kunnen doen (bijvoorbeeld bij gebroken vliezen). Seks tijdens je zwangerschap is niet alleen prettig, maar helpt je ook om je op de geboorte voor te bereiden: seks houdt je bekken soepel en sterk. Ook versterkt het de band tussen jou en je partner, en zal het je bewuster maken van je veranderende lichaam. Als je gevreeën hebt, kan je daarna merken dat je baarmoeder hierop reageert met samentrekkingen van de baarmoeder, deze zijn onschuldig. Ook kan je een paar druppeltjes helder rood bloedverlies krijgen, omdat je baarmoedermond in de zwangerschap goed doorbloed is en er soms een bloedvaatje kapot gaat. Ook dit is onschuldig.

Alcohol en drugs

Alcohol- en/of drugsgebruik kan op ieder moment voor en tijdens de zwangerschap schadelijk zijn. De hersenen van het ongeboren kind die zich tijdens de zwangerschap ontwikkelen, zijn gevoelig voor alcohol en drugs. In elk stadium van de zwangerschap kan alcohol- en/of drugsgebruik door de moeder de hersenontwikkeling van haar kind schaden. Daarnaast kan het gebruik van alcohol en/of drugs in het begin van de zwangerschap schadelijk zijn voor de vorming van andere organen en lichaamsdelen. Aan het einde van de zwangerschap is het bovendien ongunstig voor de groei van de foetus en kan het de geboorte vervroegen. Zie voor meer informatie over drugs, alcohol en het foetaal alcohol syndroom de site van STAP Nederlands Instituut voor alcoholbeleid en het Trimbos instituut.

Roken

Het is erg slecht om te roken of mee te roken tijdens de zwangerschap. Je beïnvloedt hiermee op een negatieve manier de toekomst van jouw kind. Kinderen geboren uit moeders die roken hebben:
• een grotere kans op kleinere hersenen;
• een grotere kans op hart- en vaatziekten;
• een grotere kans op hersenvliesontsteking, in de eerste levensweken;
• een veel grotere kans op ouderdomssuikerziekte;
• bij, met name, een jongen vaker verminderde vruchtbaarheid;
• een gedrag dat vergelijkbaar is met dat van kinderen waarbij de moeders drugs hebben gebruikt.

Bij de huisarts kan je ook meer informatie krijgen en soms, indien gewenst, begeleiding bij het stoppen met roken.
Meer informatie vind je terug op:

Sauna

In de eerste 12 weken van de zwangerschap raden wij je af om in de sauna te gaan. In deze periode worden alle organen en ledematen van je kindje aangelegd. Bij een verhoogde lichaamstemperatuur heb je iets meer risico op aangeboren afwijkingen. Denk hierbij ook aan hete baden.

Toxoplasmose-infectie voorkomen

De parasiet die toxoplasmose veroorzaakt zit in de ontlasting van (jonge) katten. Daarom is ons advies geen kattenbakken schoon te maken en handschoenen te dragen als je in de tuin werkt. Eet ook geen rauw vlees.
Omdat er geen behandeling mogelijk is bij een infectie, is voorkomen van een besmetting erg wenselijk.

Gebitsverzorging

Het verzorgen van jouw gebit is heel belangrijk tijdens de zwangerschap. Je hebt sneller bloedend tandvlees dat sneller een ontsteking geeft. Meer informatie over hoe je je gebit verzorgt kan je hier vinden.

Voeding

Als je zwanger bent of wilt worden, is het belangrijk om op je eten en drinken te letten. Daarmee houd je je lichaam gezond. Dat is goed voor jezelf, maar ook voor je ongeboren kind. Probeer gevarieerd te eten. Meer informatie kan je vinden op het voedingscentrum. Je hoeft niet voor twee te eten in de zwangerschap, maar er zijn een aantal producten waar je in de zwangerschap iets meer van nodig hebt:

Foliumzuur

Slik 400 microgram foliumzuur vanaf het moment dat je zwanger wilt worden. Dit verlaagt de kans op een open ruggetje bij je baby. Blijf in elk geval foliumzuur slikken tot 8 weken na conceptie: dat is ongeveer 10 weken na de eerste dag van je laatste menstruatie. Het is niet nodig daarna nog foliumzuur te nemen, maar het is niet schadelijk als je het daarna nog steeds neemt.

Vitamine D

Je hebt tijdens de zwangerschap ook extra vitamine D nodig. Slik per dag 10 microgram vitamine D, want zo houd je je botten en die van je kind gezond.

IJzer

Omdat je meer bloed aanmaakt in de zwangerschap, heb je meer ijzer nodig. Ook haalt je kindje ijzer uit je bloed voor zijn eigen ontwikkeling. Hierdoor is het goed om op het volgende te letten:

  • Eet regelmatig vlees. Vooral rund- of lamsvlees bevatten veel ijzer.
  • Eet volkorenbrood, volkorenpasta en peulvruchten, zoals bruine bonen en linzen.
  • Neem bij elke maaltijd groenten of fruitsoorten die rijk zijn aan vitamine C, want dan neemt het lichaam ijzer gemakkelijker op.
  • Slik ijzerpillen als je veganistisch eet.
  • Kies bij voorkeur vleesvervangers die ijzer bevatten.

Calcium

Drink dagelijks 2 tot 3 glazen melk en neem 1 tot 2 plakken kaas. Dan krijg je voldoende calcium binnen. Of kies in plaats van melk voor karnemelk, drinkyoghurt, chocolademelk, yoghurt of vla. Kies bij voorkeur magere of halfvolle producten.

Vocht

In de zwangerschap heb je 1 tot 1,5 liter extra vocht per dag nodig. Dus drink 2 tot 3 liter per dag.

Vette vis

Voor de hersenontwikkeling van je kindje zijn de vetten uit de vette vis nodig. Eet daarom elke week vette vis (max. 2x per week): makreel, haring, zalm, paling, heilbot, bokking, sardines, forel.

Vegetarisch?

Vegetarisch eten kan gewoon als je zwanger bent. Let wel op dat je genoeg B-vitamines en ijzer binnenkrijgt. Eet voldoende brood, granen, peulvruchten, zuivelproducten, eieren en kant-en-klare vleesvervangers, zoals ei, tofu, tempé of noten.